در سال‌های اخیر، با افزایش آگاهی عمومی درباره مضرات سیگار، فناوری‌های جدیدی برای کاهش آسیب‌های دخانیات به بازار عرضه شده‌اند. یکی از پرطرفدارترین این تکنولوژی‌ها، دستگاه ایکاس (IQOS) است. اما آیکاس چیست؟ چه تفاوتی با ویپ یا سیگار دارد؟ و آیا واقعاً می‌تواند جایگزین سالم‌تری برای سیگار باشد؟
در این مقاله، به‌صورت جامع به بررسی دستگاه ایکاس، مزایا، معایب و تفاوت‌های آن با ویپ و سیگار سنتی می‌پردازیم.
ایکاس (IQOS) چیست؟
آیکاس مخفف عبارت “I Quit Ordinary Smoking” به معنای “من سیگار کشیدن معمولی را ترک کردم” است. این دستگاه توسط شرکت فیلیپ موریس (Philip Morris)، یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان سیگار در جهان، طراحی و عرضه شده است.
برخلاف سیگارهای معمولی که با احتراق و سوختن تنباکو همراه هستند، سیگار ایکاس از سیستم گرمایش تنباکو استفاده می‌کند. در این روش، به‌جای سوزاندن، تنباکو به‌طور کنترل‌شده گرم می‌شود تا نیکوتین و طعم آن آزاد گردد؛ بدون اینکه فرایند سوختن رخ دهد.
اجزای تشکیل دهنده دستگاه آیکاس:
دستگاه ایکاس معمولاً شامل سه قسمت اصلی است:
- هولدر (Holder): محل قرارگیری سیگار مخصوص آیکاس (به نام هییت‌استیک یا ترا )
- شارژر جیبی (Pocket Charger): شارژر قابل‌حمل برای شارژ هولدر
- سیگارهای هیتس یا ترا : کارتریج‌های حاوی تنباکوی فشرده‌شده
تفاوت آیکاس با سیگار
| ویژگی‌ها | سیگار سنتی | سیگار آیکاس (IQOS) |
|---|---|---|
| نوع مصرف | احتراق تنباکو | گرمایش تنباکو |
| بوی ناخوشایند | زیاد | بسیار کمتر |
| تولید دود | بله | بخار کمتر و با بوی ملایم |
| سطح مواد سمی | بالا | کاهش‌یافته نسبت به سیگار |
| پسماند (خاکستر) | بله | ندارد |
| تجربه نیکوتینی | بله | بله (مشابه سیگار) |
یکی از مزایای اصلی سیگار ایکاس نسبت به سیگارهای معمولی، کاهش چشمگیر مواد سمی و سرطان‌زا است. طبق گزارش فیلیپ موریس، استفاده از IQOS در مقایسه با سیگار معمولی تا ۹۵٪ مواد مضر کمتری تولید می‌کند، هرچند هنوز ضررهای خاص خود را دارد.
تفاوت آیکاس / ایکوس با ویپ یا ویپینگ:
ویپینگ نیز یک روش جایگزین برای سیگار است اما با تفاوت‌های بنیادی نسبت به ایکاس:
| ویژگی‌ها | ویپینگ (Vaping) | آیکاس (IQOS) |
|---|---|---|
| ماده مصرفی | مایع نیکوتین (E-liquid) | تنباکوی واقعی (HEETS) |
| طعم‌دهنده‌ها | بسیار متنوع | محدود (محدود به طعم‌های تنباکویی ) |
| نحوه تولید بخار | بخار از طریق المنت و مایع | بخار از طریق گرمایش تنباکو |
| تجربه مشابه سیگار | کمتر (به‌خاطر نبود تنباکو واقعی) | بیشتر شبیه تجربه سیگار |
اگر به دنبال تجربه‌ای نزدیک‌تر به سیگار واقعی هستید، سیگار ایکاس انتخاب مناسب‌تری نسبت به ویپ است. اما اگر علاقه‌مند به تنوع طعم‌ها و بدون دخانیات هستید، ویپینگ انتخاب بهتری است.
آیا ایکاس / ایکوس بی‌ضرر است؟
نه. اگرچه آیکاس در مقایسه با سیگار ضررهای کمتری دارد، اما همچنان حاوی نیکوتین است؛ ماده‌ای که باعث اعتیاد می‌شود و روی سلامت قلب، مغز و عروق تأثیر منفی می‌گذارد.
علاوه بر این، هنوز تحقیقات کافی درباره عوارض بلندمدت استفاده از دستگاه IQOS انجام نشده است. بنابراین، نباید آن را کاملاً بی‌خطر تلقی کرد.
مزایا و معایب سیگار ایکاس
مزایا:
- بدون احتراق و خاکستر
- کاهش بوی بد دهان و لباس
- مواد سمی کمتر نسبت به سیگار
- تجربه‌ای نزدیک به سیگار سنتی
معایب:
- همچنان حاوی نیکوتین و اعتیادآور
- هزینه نسبتاً بالا
- نیاز به شارژ و نگهداری دستگاه در نسخه های قدیمی ( Dou 3 یا لیل سالید )
- در برخی کشورها هنوز ممنوع یا محدود است
نتیجه‌گیری
دستگاه آیکاس یا سیگار ایکاس، یک راهکار نوین برای کسانی است که قصد ترک سیگار سنتی را دارند یا به دنبال گزینه‌ای با آسیب کمتر هستند. با وجود اینکه میزان مواد مضر آن کمتر است، اما همچنان مصرف آن بدون ریسک نیست. اگر هدف شما ترک کامل دخانیات است، بهترین راه، ترک کامل نیکوتین است.
در مقایسه با ویپ، آیکاس برای کسانی که به طعم و حس سیگار واقعی وابسته‌اند، انتخاب طبیعی‌تری است. اما در نهایت، هیچ‌یک از این گزینه‌ها بی‌خطر نیستند و تصمیم نهایی باید بر اساس آگاهی و مشورت با پزشک گرفته شود.
